بحران آب در ایران؛ چالش‌ها و راهکارهای پیش رو
ایران این روزها با چالشی جدی در زمینه تأمین آب روبرو است. کاهش بی‌سابقه سطح آب‌های زیرزمینی، خشک شدن قنات‌ها و چاه‌های عمیق، و وضعیت نگران‌کننده تالاب‌ها و رودخانه‌ها همگی نشانه‌های بحرانی هستند که سال‌هاست کارشناسان نسبت به آن هشدار می‌دادند.
به گزارش سهند خبر، واقعیت این است که ما در کشوری زندگی می‌کنیم که همواره با محدودیت منابع آبی مواجه بوده، اما در سال‌های اخیر این محدودیت به یک بحران تمام عیار تبدیل شده است.
مسئله فقط کمبود بارش نیست، اگرچه تغییرات اقلیمی و کاهش نزولات جوی نقش مهمی در این بحران داشته‌اند. مشکل اصلی در مدیریت نادرست منابع آبی و الگوی مصرف ناپایدار است. در بخش کشاورزی که بیش از ۹۰ درصد آب کشور را مصرف می‌کند، هنوز روش‌های سنتی آبیاری غلط مانند آبیاری غرقابی رواج دارد. در شهرها شبکه‌های فرسوده توزیع آب باعث هدررفت حجم زیادی از آب شرب می‌شود و در صنعت نیز بازدهی مصرف آب بسیار پایین است.
دریاچه ارومیه که روزی یکی از بزرگ‌ترین دریاچه‌های شور جهان بود، امروز به نمادی از این بحران تبدیل شده است. وضعیت تالاب‌های هامون، گاوخونی و بختگان نیز چندان بهتر نیست. افت سطح آب‌های زیرزمینی باعث نشست زمین در دشت‌های مختلف کشور شده و این پدیده خسارات جبران‌ناپذیری به زیرساخت‌ها وارد کرده است.
اما راه‌حل‌هایی هم وجود دارد. کشورهایی مانند اسرائیل با شرایط اقلیمی مشابه، نشان داده‌اند که با مدیریت صحیح می‌توان بر این چالش غلبه کرد. استفاده از فناوری‌های نوین آبیاری در کشاورزی، بازچرخانی آب در صنعت، اصلاح شبکه‌های توزیع شهری و مهم‌تر از همه تغییر فرهنگ مصرف، می‌تواند ایران را از این بحران نجات دهد. برخی اقدامات مانند پروژه‌های انتقال آب بین‌حوضه‌ای اگرچه در کوتاه مدت ممکن است مفید باشند، اما بدون اصلاح الگوی مصرف نمی‌توانند راهکار دائمی محسوب شوند.
آینده منابع آبی ایران به تصمیمات امروز ما وابسته است. اگر امروز به فکر نباشیم، فردا ممکن است خیلی دیر باشد. بحران آب تنها یک مشکل زیست‌محیطی نیست، بلکه تهدیدی برای امنیت غذایی، سلامت عمومی و ثبات اجتماعی محسوب می‌شود. وقت آن رسیده که همه از مسئولان تا مردم عادی، سهم خود در حفظ این منبع حیاتی را به خوبی ایفا کنند.
