به گزارش سهند خبر در شرایطی که تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی بار دیگر مسئله امنیت ملی و سیاست خارجی را به صدر گفتمان عمومی بازگردانده‌اند، سعید جلیلی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و مشاور رهبر انقلاب در شورای عالی امنیت ملی، در نشستی با عنوان «حکمت سیاسی اسلام در قرآن» به بیان دیدگاه‌هایی پرداخت که می‌توان آن را تلاشی برای ترسیم مجدد مرزهای راهبردی کشور در حوزه بازدارندگی هویت‌سازی ملی و پیوند نسل جدید با ارزش‌های انقلاب دانست.

تحلیل قرآنی با کاربرد راهبردی

سعید جلیلی با استناد به آیات قرآن کریم، از «شکاف درونی دشمن» و «انسجام ظاهری» آنان سخن گفت؛ مفهومی که در بسیاری از تحلیل‌های ژئوپلیتیکی هم مورد توجه قرار گرفته است. او با اشاره به تعبیر قرآنی «تَحْسَبُهُمْ جَمِیعًا وَقُلُوبُهُمْ شَتَّیٰ»، بر ضرورت داشتن چارچوب‌های مستقل تحلیلی در سیاست‌گذاری امنیتی تأکید کرد.

در اینجا، سخنران تلاش کرد نظام فکری انقلاب اسلامی را در تقابل با آنچه «محاسبات مادی‌گرایانه» دشمن می‌خواند، برجسته کند. این گزاره، از منظر علمی و نظری، به نوعی تأکید بر تفاوت پارادایمی در فهم قدرت تهدید و مقاومت است؛ رویکردی که در ادبیات استراتژیک نیز با عنوان «قدرت نرم» یا «بازدارندگی فرهنگی» شناخته می‌شود.

امنیت و عقلانیت در تصمیم‌گیری راهبردی

جلیلی همچنین در بخش‌هایی از سخنانش با لحنی هشدارآمیز، تأکید کرد که نباید اجازه داد دشمن، ضعف در اراده یا انفعال را در رفتار ایران مشاهده کند؛ زیرا این امر می‌تواند به محاسبات نادرست منجر شود. تحلیل این بخش را می‌توان در چارچوب «بازدارندگی ادراکی» دید؛ جایی که کشورها با ابزارهای مختلف، از جمله لحن سیاسی، به دنبال پیشگیری از تحریک یا سوءبرداشت هستند.

او البته این هشدار را نه در قالب دعوت به تقابل، بلکه در مقام تأکید بر هوشیاری راهبردی و تمرکز بر دقت محاسباتی مطرح کرد؛ که امری رایج در گفتمان امنیت ملی همه کشورهاست. همین نگاه در تاکید جلیلی بر ضرورت وحدت درونی و هماهنگی نهادها و اقشار اجتماعی برای حفظ امنیت ملی نیز تکرار شد.

جوانان؛ سرمایه راهبردی و انسانی گفتمان انقلاب

جلیلی بخش مهمی از سخنان خود را به نقش جوانان در تحولات اجتماعی و هویتی کشور اختصاص داد. او از نوجوانان شهید چون فهمیده، آرمان علی‌وردی و روح‌الله عجمیان نام برد و تاکید کرد که این نسل، ارزش‌های انقلاب را به زندگی و مناسبات اجتماعی خود آورده‌اند.

این اظهارات را می‌توان تلاشی در جهت افزایش سرمایه اجتماعی و انگیزشی نسل جوان دانست. از منظری جامعه‌شناسانه، اشاره به نوجوانان در بسترهای انقلابی، اگرچه ممکن است از سوی برخی منتقدان نوعی بزرگ‌نمایی تلقی شود، اما از منظر گفتمان رسمی، نوعی تلاش برای حفظ اتصال میان نسل جدید و هویت ملی است.

او همچنین با یادآوری خاطره نوجوان آزاده‌ی ایرانی در دوران جنگ، بر عمق روحیه مقاومت در جامعه ایرانی تأکید کرد. در این بخش، رویکردی هیومنیزه و احساسی دیده می‌شود که مخاطب را فراتر از تحلیل صرف، با تجربه زیسته و نمادهای هویتی پیوند می‌زند.

توازن میان ایدئولوژی و واقع‌گرایی

سعید جلیلی در پایان سخنانش با اشاره به حمایت‌های خارجی از رژیم بعث عراق در دوران جنگ تحمیلی، تلاش کرد قدرت ماندگاری ارزش‌های معنوی و استقلال‌طلبانه انقلاب اسلامی را در برابر سرمایه‌گذاری‌های مالی و سیاسی بیگانگان برجسته کند.

این بخش را می‌توان بازخوانی‌ای از روایت «پایداری در برابر تجاوز» در ادبیات مقاومت دانست که در کنار صلابت، یادآور تجربه‌های تاریخی تلخ و عبرت‌آموزی از گذشته است.

سخنان جلیلی، با وجود زبانی که گاه تند و متعهدانه به نظر می‌رسد، درون خود حامل تحلیل‌هایی درباره تمایز نظام ارزشی ایران با گفتمان مسلط بین‌المللی، لزوم هوشیاری در برابر خطاهای محاسباتی دشمن، و اهمیت جایگاه نسل جدید در استمرار گفتمان ملی است.

اگرچه نحوه بیان ممکن است محل مناقشه باشد، اما آن‌چه اهمیت دارد، پرهیز از ساده‌سازی پیام‌ها، تلاش برای گفت‌وگو با نسل جوان به زبان امروز، و توازن بین عقلانیت امنیتی و رویکرد انسانی به مفاهیم انقلاب است.