تلاش برای وحدت ملی: نفی مرزبندیهای کاذب و تفرقهافکن
سال ۱۴۰۳ در ایران با تلاشهای گستردهای برای نفی مرزبندیهای کاذب و تفرقهانگیز میان اقشار مختلف جامعه همراه بوده است. در حالی که تنشهای اجتماعی و سیاسی در سالهای گذشته گاه به ایجاد شکاف میان گروههای مختلف منجر شده بود، دولت، نهادهای مدنی، و فعالان اجتماعی در این سال با ابتکارات متعدد، گامی جدی برای تقویت وحدت ملی و جلوگیری از تقابل اقشار جامعه برداشتهاند.

به گزارش سهندخبر، ایران در سالهای اخیر با چالشهایی مانند تحریمهای اقتصادی، تورم بالا و تنشهای سیاسی داخلی و خارجی مواجه بوده است. این شرایط گاه به ایجاد دوقطبیهای کاذب میان اقشار مختلف جامعه، از جمله جوانان و سالمندان، کارگران و کارفرمایان، و گروههای قومی و مذهبی، منجر شده است. به گزارش ایرنا در سال ۱۴۰۲، برخی اظهارات سیاسی و رسانهای باعث تشدید این شکافها شد و گروههایی از مردم بهصورت ناخواسته در مقابل یکدیگر قرار گرفتند.
با این حال، در سال ۱۴۰۳، با تغییر رویکردهای دولت و افزایش آگاهی عمومی، تلاشهایی برای رفع این مرزبندیها آغاز شد. شهید رئیسی در سخنرانی نوروزی خود در ۱ فروردین ۱۴۰۳ تأکید کرد: «وحدت ملی، بزرگترین سرمایه ماست. نباید اجازه دهیم اختلافات کاذب، ملت ما را از هم جدا کند.» این پیام، سرآغاز حرکتهای گستردهای برای تقویت همبستگی اجتماعی بود.
دولت در سال ۱۴۰۳ با اجرای چندین برنامه کلان از جمله طرح گفت و گوی ملی، اصلاح سیاست های رسانه ای و حمایت از اقشار آسیب پذیر نقش مهمی در کاهش مرزبندیهای کاذب ایفا کرد:
در ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۳، طرح گفتوگوی ملی با هدف ایجاد پلتفرمی برای شنیدن صدای اقشار مختلف جامعه راهاندازی شد. این طرح، که با همکاری وزارت کشور و سازمانهای مردمنهاد اجرا شد، جلسات متعددی را در شهرهای مختلف برگزار کرد. در این جلسات، نمایندگان گروههای قومی، مذهبی، و اجتماعی از جمله کارگران، دانشجویان، و زنان، به بیان دغدغههای خود پرداختند. به گفته وزیر کشور، هدف این طرح، ایجاد تفاهم و همدلی میان گروههایی است که ممکن است به دلیل سوءتفاهمها از یکدیگر فاصله گرفته باشند.
یکی از عوامل تفرقهافکنی، انتشار اخبار و تحلیلهای جانبدارانه در برخی رسانهها بود. در تیرماه ۱۴۰۳، سازمان تنظیم مقررات رسانهای با انتشار دستورالعملی جدید، رسانهها را ملزم به رعایت اصول حرفهای و پرهیز از ایجاد تقابل میان اقشار جامعه کرد. این اقدام، اگرچه با انتقاداتی از سوی برخی رسانهها مواجه شد، اما به کاهش تنشهای اجتماعی کمک کرد.
دولت با اجرای طرحهای حمایتی برای دهکهای پایین و ارائه تسهیلات به کارگران، تلاش کرد تا شکاف طبقاتی را کاهش دهد. این اقدامات که در مهرماه ۱۴۰۳ به اوج خود رسید، باعث شد تا حس تبعیض میان اقشار مختلف کمتر شود.
نهادهای مدنی و فعالان اجتماعی نیز در این سال نقش برجستهای ایفا کردند. پویش «ایران متحد» که از سوی جمعی از فعالان فرهنگی در خرداد ماه راهاندازی شد، با شعار «ما یکی هستیم» به یکی از تأثیرگذارترین حرکتهای اجتماعی تبدیل شد. این پویش با برگزاری کارگاههای آموزشی، تولید محتوای فرهنگی، و ایجاد کمپینهای مجازی، به آگاهیبخشی درباره خطر تفرقه و اهمیت وحدت پرداخت. یکی از اعضای این پویش در گفتوگو با مهرنیوز اظهار داشت: ما تلاش کردیم نشان دهیم که تفاوتهای قومی، مذهبی، و طبقاتی نباید به دشمنی تبدیل شود. این تفاوتها، بخشی از زیبایی ایران است.
همچنین، برگزاری جشنواره «وحدت اقوام ایرانی» در ۵ آبان در تبریز، با حضور اقوام مختلف از سراسر کشور، نمادی از همبستگی ملی بود. در این جشنواره، موسیقی، رقص، و غذاهای محلی اقوام ایرانی به نمایش گذاشته شد و پیام وحدت در تنوع به گوش همگان رسید.
این تلاشها با استقبال گسترده مردم مواجه شد. کاربران شبکههای اجتماعی از این اقدامات حمایت کردند. یکی از کاربران نوشت: وقتی میبینم که همه دارن برای وحدت تلاش میکنن، حس خوبی به آینده دارم. کاربر دیگری اظهار داشت: جشنواره وحدت اقوام نشون داد که ما با همه تفاوتهامون، یه خانواده بزرگیم.
با وجود این پیشرفتها، چالشهایی نیز وجود دارد. برخی منتقدان معتقدند که برای ریشهکن کردن مرزبندیهای کاذب، نیاز به تغییرات ساختاری عمیقتر، از جمله اصلاح نظام آموزشی و رفع نابرابریهای اقتصادی، است. همچنین، تداوم این تلاشها در سالهای آینده اهمیت زیادی دارد تا از بازگشت تنشها جلوگیری شود.
در سال ۱۴۰۳ تلاشهای گسترده برای نفی مرزبندیهای کاذب و تفرقهانگیز، گامی مهم در مسیر وحدت ملی برداشته شد. اقدامات دولت، نقش نهادهای مدنی و مشارکت مردم، نشاندهنده عزم جدی برای ایجاد جامعهای متحد و همدل است. اگرچه چالشهایی پیش رو است، اما این حرکتها نویدبخش آیندهای روشنتر برای جلوگیری از مرزبندی و نژاد پرستی هستند.